Trường THPT số 3 thành phố Lào Cai ( tiền thân là trường PTTH Bán Công thị xã Lào Cai) được thành lập theo Quyết định số 208/1998/QĐ, ngày 25/8/1998 của UBND tỉnh Lào Cai. Trải qua 20 năm xây dựng và phát triển, quãng thời gian tuy chưa phải là dài, nhưng đó là một chặng đường lịch sử đáng nhớ, đáng tự hào của một ngôi trường với những khó khăn của những ngày đầu thành lập, với sự phấn đấu, nỗ lực không mệt mỏi với những cống hiến, sự hy sinh thầm lặng của các thế hệ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh của nhà trường để có được những thành tích như ngày hôm nay.
Tháng 8/1998 trường PTTH Bán Công thị xã Lào Cai được thành lập nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của con em các dân tộc trên địa bàn thị xã Lào Cai. Tập thể sư phạm nhà trường cùng chung tay, xây đắp ước mơ góp một phần nhỏ bé của mình trong sự nghiệp giáo dục nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho một tỉnh miền núi mới tái lập, góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Những ngày đầu mới thành lập với biết bao khó khăn: năm học đầu tiên chỉ có 3 lớp 10 với 132 học sinh, không có cơ sở vật chất, nhà trường phải học nhờ địa điểm của trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh, của Trung tâm GDTX tỉnh, đội ngũ cán bộ, giáo viên có 4 người (trong đó có 2 người làm quản lý), đồ dùng, trang thiết bị dạy học hầu như không có, học sinh mang tâm lý mặc cảm với xã hôi, tự ti về bản thân… Những khó khăn đó chính là những gánh nặng đè lên đôi vai của các cán bộ quản lý, thầy cô và học trò của nhà trường. Nhưng với sự lãnh, chỉ đạo sát sao của Sở GD&ĐT Lào Cai, sự quan tâm của các ban ngành đoàn thể, các tổ chức xã hội, sự ủng hộ của cha mẹ học sinh, sự nỗ lực không mệt mỏi của tập thể sư phạm nhà trường dưới sự lãnh đạo, quản lý của nhà giáo Phạm Văn Duyên – Hiệu trưởng đầu tiên của nhà trường cùng tập thể đội ngũ giáo viên, nhân viên của nhà trường, chỉ sau 5 năm diện mạo của nhà trường đã có nhiều thay đổi: Nhà trường đã có cơ sở mới khang trang tại phố Ba Chùa – Phường Duyên Hải, thành phố Lào Cai, số lượng học sinh ngày một tăng theo từng năm học, chất lượng giáo dục toàn diện từng bước được nâng dần, nhiều học sinh sau một thời gian phấn đấu và rèn luyện đã trở thành những tấm gương tiêu biểu như: Học sinh Nguyễn Thị Đào, Nguyễn Văn Khơi, Trần Anh Tuấn, Nguyễn Thị Thanh Xuân, Trịnh Thị Hiếu, Trần Xuân Quang, Nguyễn Tùng Sơn, Đỗ Hoài Nam…; có 7 học sinh đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia, nhiều học sinh đạt giải trong kỳ thi HSG cấp tỉnh; nhiều thầy cô giáo tâm huyết, tận tụy với nghề có học sinh đạt giải trong kỳ thi chọn HSG Quốc gia như cô giáo Nguyễn Thị Lư, cô giáo Đỗ Thị Bình; có nhiều kinh nghiệm trong công tác giáo dục học sinh cá biệt như cô giáo Nguyễn Thị Ánh, cô giáo Phạm Thị Ty….
Tháng 01/2005 trường PTTH Bán Công thị xã Lào Cai đổi tên thành trường THPT Bán Công số 1 thành phố Lào Cai theo Quyết định số 15/QĐ-UB, ngày 14/01/2005. Nhà giáo Nguyễn Thị Lư được bổ nhiệm giữ chức vụ Hiệu trưởng nhà trường. Trong giai đoạn này nhà trường tiếp tục tăng cường về quy mô số lượng: Số học sinh của nhà trường trên dưới 1000 học sinh, chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường từng bước được nâng lên…
Tháng 7/2009, trường THPT Bán Công số 1 thành phố Lào Cai được UBND tỉnh Lào Cai ra Quyết định số 2280/QĐ-UBND, ngày 28/7/2009 của Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cho phép chuyển đổi từ mô hình bán công sang mô hình công lập mang tên trường THPT số 3 thành phố Lào Cai, đây là dấu ấn mang tính lịch sử của nhà trường. Khẳng định chủ trương hoàn toàn đúng đắn của tỉnh Lào Cai, đem lại niềm vui cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên của nhà trường, cũng từ đây những mặc cảm tự ti của học sinh không còn nữa, phụ huynh tin tưởng vào nhà trường, quan tâm hơn tới việc học của con em, cơ sở vật chất của nhà trường được đầu tư nhiều hơn, cán bộ, giáo viên được tăng cường cả về số lượng và chất lượng; học sinh chăm ngoan hơn, yêu và gắn bó với ngôi trường hơn…chất lượng giáo dục toàn diện cũng từ đó có những chuyển biến lên rõ rệt.
Tháng 9/2014, Nhà giáo Hồ Vương Thái được bổ nhiệm giữ chức vụ Hiệu trưởng nhà trường. Hiên nay, cơ sở vật chất của nhà trường được xây dựng theo hướng kiên cố hoá và hiện đại hoá, đang phấn đấu trở thành trường học đạt chuẩn quốc gia vào năm 2018, với đầy đủ các phòng học văn hoá, phòng thực hành, thí nghiệm, thư viện, phòng tin học phục giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh.
Cùng với sự phát triển về cơ sở vật chất, chất lượng đội ngũ nhà giáo cũng không ngừng được củng cố và nâng cao. Hiện nay nhà trường có 58 cán bộ, giáo viên, nhân viên, 100% giáo viên của trường được đào tạo đạt chuẩn, có 4 cán bộ quản lí, 06 cán bộ, giáo viên đạt trình độ trên chuẩn. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên cũng tăng lên, nhiều nhà giáo là cốt cán cấp tỉnh: Nhà giáo Nguyễn Thị Hồng, Trần Thị Thuận, Phạm Ngọc Thành; Chử Thị Thu Hương, Nguyễn Thị Đào, Tô Thị Như Quỳnh, nhiều thầy cô là nòng cốt trong công tác hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học, thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng: Nhà giáo Trần Thành Trung, Tô Như Quỳnh, Bùi Ngọc Luyến, Nguyễn Thanh Hải, Hoàng Thanh Phương… Nhà giáo Tô Như Quỳnh đạt giải Nhì cấp Quốc gia cuộc thi Giáo viên sáng tạo trên nền tảng công nghệ thông tin, hướng dẫn học sinh dự thi và đạt giải Nhất Quốc gia cuộc thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn; nhiều thầy cô có nhiều thành tích trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, học sinh năng khiếu: Nhà giáo Cao Thị Thanh Thủy, nhà giáo Nguyễn Thị Hồng, nhà giáo Trần Thị Thuận …Nhiều hoạt động được nhà trường triển khai sáng tạo và hiệu quả: Xây dựng chương trình giáo dục nhà trường; mô hình trường học gắn với thực tiễn; hoạt động trải nghiệm được tổ chức với nhiều hình thức đa dạng và phong phú hơn; công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, học sinh năng khiếu tiếp tục đem lại những kết quả đáng khích lệ.
Song song với chất lượng đội ngũ là chất lượng giáo dục của nhà trường cũng không ngừng được nâng lên, tỉ lệ học sinh giỏi, học sinh tiên tiến năm sau cao hơn năm trước, tỉ lệ học sinh yếu giảm dần. Tỉ lệ đỗ tốt nghiệp THPT trong các năm gần đây luôn giữ vững ở mức 98-100%. Điều đó đã thể hiện được sự tin tưởng của nhân dân đối với nhà trường, hằng năm nhà trường luôn duy trì số lượng với 21 lớp với khoảng 700 học sinh; luôn hoàn thành và vượt mức chỉ tiêu công tác tuyển sinh vào lớp 10. Các tổ chức đoàn thể đã khẳng định được vai trò của mình trong mọi hoạt động, tăng cường tính tự chủ tự chịu trách nhiệm trong mọi hoạt động, công tác xã hội hoá giáo dục tiếp tục được phát triển mạnh mẽ theo định hướng của ngành. Đoàn trường tích cực tham gia các cuộc thi do các cấp tổ chức trong nhiều năm qua và đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ: Giải nhì cuộc thi giai điệu tuổi hồng cấp tỉnh; có 6 học sinh tham gia cuộc thi giai điệu tuổi hồng cấp quốc gia; tham gia và đạt giải nhì cuộc thi tuyên truyền về Ngày hội sách, giải khuyến khích cuộc thi an toàn giao thông, 3 năm liên tục đạt huy chương vàng môn bóng đá nam tại hội khỏe phù đổng cấp tỉnh. Bên cạnh đó các cuộc thi NCKH, sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng cũng được quan tâm chú trọng: Nhà trường đã đạt được 1 giải nhất, 1 giải ba cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng cấp tỉnh và có 02 sản phẩm tham dự cuộc thi cấp Quốc gia; cuộc thi NCKH đạt 03 giải nhì, 02 giải ba và 05 giải khuyến khích cấp tỉnh...
Nhìn lại 20 năm xây dựng và trưởng thành, trường THPT số 3 thành phố Lào Cai có nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn. Song dù trong hoàn cảnh nào thầy và trò nhà trường vẫn kiên trì bám sát mục tiêu nguyên lý giáo dục của Đảng, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ: Giáo dục thế hệ trẻ trở thành lớp người kế tục trung thành sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Các thế hệ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên của nhà trường đã tận tâm tận lực vì học sinh thân yêu, gắn bó với sự nghiệp giáo dục và đào tạo. Các thầy cô luôn sống giản dị, mẫu mực, có tác phong sư phạm, có trình độ chuyên môn vững vàng, có phương pháp giảng dạy phù hợp, luôn cần cù sáng tạo trong lao động dạy học, được học sinh tin yêu, nhân dân kính trọng. Đến nay đã có nhiều thầy cô trở thành giáo viên giỏi cấp trường, cấp tỉnh, chiến sỹ thi đua cơ sở, tạo được niềm tin, niềm tự hào của nhiều thế hệ học sinh.
Làm nên truyền thống nhà trường, còn phải kể tới công sức học tập của bao thế hệ học trò. Từ mái trường này, họ đã nuôi dưỡng ước mơ và trưởng thành, bay tới mọi miền Tổ quốc, công tác, làm việc trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Hàng trăm học sinh của trường đã trưởng thành, nhiều em người thì là sĩ quan cao cấp trong quân đội, người trở thành kĩ sư, bác sĩ, người trở thành các giảng viên đại học, giáo viên các trường phổ thông, người thì trở thành nhà lãnh đạo trong bộ máy lãnh đạo của Đảng, nhà nước từ cấp xã đến cấp tỉnh. Họ đã trưởng thành từ mái trường này và chính các em là người đã tôn vinh, làm rạng danh truyền thống nhà trường và địa phương.
Với 20 năm xây dựng và phát triển với khởi đầu với muôn vàn khó khăn, tập thể sư phạm nhà trường tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, tranh thủ sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, của Sở GD&ĐT cùng với sự chăm lo của gia đình và toàn xã hội để đưa trường THPT số 3 thành phố Lào Cai vững bước đi lên và không ngừng phát triển trong những chặng đường tiếp theo với phương châm: Tự tin, sáng tạo hướng tới tương lai./.
Hồ Vương Thái
Hiệu trưởng trường THPT số 3 TP Lào Cai